Μια εισαγωγή στη Βιοανάδραση

Στη βιοανατροφοδότηση πραγματοποιούνται μετρήσεις διάφορων μεγεθών της φυσιολογίας του ασθενή (πίεση, καρδιακοί παλμοί, θερμοκρασία, εφίδρωση, σύσπαση μυών κ.ά.), αναλύονται τα δεδομένα, και στη συνέχεια ο ασθενής ενημερώνεται για τα αποτελέσματα των μετρήσεων (π.χ. μέσω κάποιου χαρακτηριστικού ήχου), ώστε να μπορέσει να αυτορυθμίσει ο ίδιος τη φυσιολογία του. Μετά από εξάσκηση ο ασθενής μαθαίνει στο πως να προκαλεί εκούσιες μεταβολές στις ψυχοφυσιολογικές λειτουργίας του οργανισμού του, όπως την αρτηριακή πίεση, την θερμοκρασία, την ένταση συγκεκριμένων μυών κ.λπ. Στη peopleforward.gr διενεργούμε συνεδρίες βιοανάδρασης για τον έλεγχο του άγχους που ευθύνεται για μια πλειάδα προβλημάτων όπως προβλήματα ύπνου, κεφαλαλγίες κ.λπ.

​

Η νευροανάδραση είναι μια τεχνική βιοανάδρασης στην οποία η τοπική ηλεκτρομαγνητική δραστηριότητα του εγκεφάλου που παράγεται από την βιοχημική λειτουργία του, ενισχύεται και αναλύεται σε συγκεκριμένα εύρη συχνοτήτων εγκεφαλικών κυμάτων.  Αυτό γίνεται με την τοποθέτηση 2 αισθητήρων στο τριχωτό της κεφαλής. Το άτομο παρακολουθεί τη δραστηριότητα αυτή και προσπαθεί να την αυτορυθμίσει, χωρίς εξωτερικές παρεμβατικές διαδικασίες. Η όλη διαδικασία εκπαίδευσης του ατόμου στον έλεγχο των εγκεφαλικών κυμάτων του, στηρίζεται στις αρχές της συντελεστικής μάθησης και ο στόχος επιτυγχάνεται σιγά σιγά με την συχνή επανάληψη των συνεδριών (2-3 ανά εβδομάδα). Η 'επιβράβευση' αναφέρετε όταν το άτομο (1) κατορθώσει να ρυθμίσει τα εγκεφαλικά του κύματα έτσι ώστε να διατηρήσει την ένταση μιας συγκεκριμένης ζώνης συχνοτήτων υψηλότερα από ένα όριο κατωφλίου που έχει ορίσει ο ψυχοθεραπευτής (2). Η επιβράβευση μπορεί να είναι ένα μουσικό μοτίβο, ένα βίντεο ή παιχνίδι (3) που αναπαράγεται εφόσον επιτυγχάνεται ο στόχος δηλ. το επιθυμητό όριο της συχνότητας που έχει προκαθοριστεί ως θεραπευτικός στόχος.​ Οι στόχοι καθορίζονται με νόρμες συχνοτήτων ανά ηλικία, τοπογραφία και συμπτωματολογία που έχουν σταθμιστεί με τη χρήση QEEG στον γενικό πληθυσμό.

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η χρήση της νευροανάδρασης έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε άτομα που πάσχουν από ADHD/ADD ή που αντιμετωπίζουν δυσκολίες συγκέντρωσης και προσοχής. Ένα άλλο ευρέως γνωστό πρωτόκολλο νευροανάδρασης είναι το πρωτόκολλο Peniston, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι συνεισφέρει σε θετικές αλλαγές όχι μόνο σε περιπτώσεις μετατραυματικού στρες αλλά και στην αύξηση διανοητικών και καλλιτεχνικών επιδόσεων. Οι παρεμβάσεις απαιτούν 2-3 ημίωρες συναντήσεις την εβδομάδα που μειώνονται με την πρόοδο της παρέμβασης. Ανάλογα με το στόχο της παρέμβασης, συνήθως απαιτούνται από 20-40 συνεδρίες.

 

Προσφέρονται σε προσυμφωνημένα πακέτα των 12 40λεπτων συνεδριών, γίνεται επαναξιολόγηση και αποφασίζεται η συνέχιση ή όχι της παρέμβασης.​ 

 

Τα εγκεφαλικά κύματα κατηγοριοποιούνται σε 5 βασικά εύρη συχνοτήτων των οποίων σύντομη περιγραφή ακολουθεί:​

​

Δέλτα (1-4 Hz)​

Είναι μια συχνότητα που χαρακτηρίζει το 4ο στάδιο του ύπνου. Ο Thatcher (1999) αναφέρει ότι ενώ το 40% των συχνοτήτων ενός βρέφους μέχρι 6 μηνών, αποτελείται από Δέλτα συχνότητες, εντούτοις στον ενήλικα τα φυσιολογικά επίπεδα της Δέλτα καταλαμβάνουν λιγότερο από το 5% του εύρους των εγκεφαλικών κυμάτων. Συνεπώς η υπερβολική παρουσία της συχνότητας  Δέλτα παραπέμπει σε προβλήματα, το είδος των οποίων εξαρτάται από την τοπολογία.

​

​

Θήτα (4-8 Hz)

Τα εγκεφαλικά κύματα Θήτα συσχετίζονται γενικότερα με μειωμένη δραστηριότητα του εγκεφάλου όπως συμβαίνει σε καταστάσεις όπου το άτομο "μισοκοιμάται", ονειροπολεί και διαλογίζεται. Η συχνότητα 7 Hz εμφανίζει μέγιστη ένταση όταν το άτομο δημιουργεί νοητικές εικόνες ενώ σε καταστάσεις βέλτιστης επίδοσης (peak performance) παρατηρούνται για σύντομο χρονικό διάστημα, υψηλές τιμές 6-8 Hz κατά την διάρκεια γνωστικής επεξεργασίας της πληροφορίας. Η αναλογία συχνοτήτων  Θήτα/Βήτα στη κιναισθητική περιοχή σε παιδιά που πάσχουν από ADHD λαμβάνει ιδιαίτερα υψηλές τιμές (>6). 

 

 

Άλφα (8-12 Hz)

Η συχνότητες 9-13 Hz εμφανίζονται συχνά σε ενήλικες σε κατάσταση εγρήγορσης ενώ σε κατάσταση υπνηλίας οι συχνότητες 7-8 Hz εμφανίζονται με μεγαλύτερη ένταση. Αργή αλλαγή της Άλφα συχνότητας μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων μπορεί να θεωρηθεί ένδειξη προβλημάτων νοητικής ευελιξίας και μνήμης. Η Άλφα συχνότητα σχετίζεται με μια αίσθηση εσωτερικής ηρεμίας.

 

​

SMR (12-15 Hz)

Η SMR συχνότητα αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε άτομα με προβλήματα υπερ-δραστηριότητας και παρορμητικότητας. 

 

​

Βήτα (15- 21 ΗΖ)

Οταν η προσοχή μας είναι στραμμένη στον συνομιλητή μας ή όταν βρισκόμαστε στη διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος, οι Βήτα συχνότητες εμφανίζουν αύξηση. Το ίδιο κι ζητάμε από ένα παιδί να υπολογίσει το γινόμενο 9 X 6: τότε μπορούμε να παρατηρήσουμε μια απότομη αύξηση της έντασης της συχνότητας 17 Hz με ταυτόχρονη μείωση της έντασης των Θήτα και χαμηλής Άλφα συχνοτήτων. Η Βήτα σε νορμάλ καταστάσεις εμφανίζει μέγιστη ένταση συνήθως στις εμπρόσθιο-κεντρικές περιοχές της κεφαλής.

 

 

Υψηλή Βήτα (21-32 Hz)

Υψηλές Βήτα συχνότητες σχετίζονται γενικότερα με καταστάσεις έντονης γνωστικής επεξεργασίας που μπορεί να συμπεριλαμβάνει  υπερβολική ανησυχία, άγχος, ιδεο-μηρυκασμό, υπερβολική σκέψη και ιδεο-ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, ιδιαίτερα όταν ανιχνεύονται στην πρόσθια έλικα του προσαγωγίου (μέρος του μεταιχμιακής δομής που θεωρείται το κέντρο των συναισθημάτων εγκεφάλου). 

​

​

Γάμμα (32-40 Hz)​

Η συχνότητα Γάμμα (binding rhythm) έχει παρατηρηθεί ότι είναι σημαντική σε διαδικασίες μάθησης και ίσως σχετίζεται με το είδος της προσοχής όπου το άτομο ανακαλεί  διαφορετικές πτυχές που αφορούν το ίδιο θέμα προκειμένου να αποκτήσει μια συνολική αντίληψη περί αυτού.